مطالب علمي

مطالب علمي

قاتل‌هاي خاموش زنان

۶۳۰ بازديد

قاتل‌هاي خاموش زنان

زايمان‌هاي متعدد در برخي زنان و احتمال مرگ و مير آنها هنگام زايمان از جمله خطراتي است كه آنها را تهديد مي‌كند. طول عمر زنان در سال 1900 حدود 50 سال بود ولي در حال حاضر با توجه به پيشرفت علم پزشكي و اهميت بيشتر زنان به سلامتي خود، طول عمر آنها به 82 سال افزايش يافته و اين روند رو به رشد همچنان ادامه دارد و كيفيت زندگي در زنان نيز بيشتر از قبل شده است. به دليل اهميت سلامت زنان، از 22 تا 28 مهر به نام هفته سلامت زنان نامگذاري شده تا آگاهي در اين زمينه بالاتر رود.
از بين بردن استرس يكي از مهم‌ترين راه‌هاي حفظ سلامت زنان به‌شمار مي‌رود. استرس در واقع يكي از زمينه‌هاي بروز بيماري‌هايي چون افسردگي، اضطراب و بيماري قلبي است. از گرفتن رژيم‌هاي سخت خودداري كنيد. قرار دادن تركيبي از پروتئين‌ها، چربي‌هاي سالم، كربوهيدرات‌ها و فيبر براي حفظ سلامت ضروري‌اند.
مصرف كلسيم براي استحكام استخوان‌ها امري ضروري است، اما اين مساله زماني مشكل‌ساز مي‌شود كه كلسيم بيش از حد نياز بدن مصرف شود. اين كار خطر بروز سنگ‌هاي كليوي و حتي خطر بروز بيماري‌هاي قلبي را افزايش مي‌دهد. افراد زير 50 سال بايد روزانه 1000 ميلي‌گرم كلسيم مصرف كنند و افراد بالاي 50 سال به روزانه 1200 ميلي‌گرم نياز دارند كه مي‌توانند از منابعي چون شير، ماهي سالمون و بادام كلسيم مورد نياز بدن را تامين كنند.‌ زنان تا جايي كه مي‌توانند بايد در راستاي حفظ سلامت قلب گام بردارند؛ انجام ورزش‌هاي مقاومتي و ورزش‌هايي مانند وزنه‌برداري بين 3 تا 5 بار در هفته به جلوگيري از پوكي استخوان، بيماري‌هاي قلبي، سرطان و ديابت كمك مي‌كند.
بيماري‌هاي شايع بين زنان
بسياري از بيماري‌ها مردان و زنان را به يك اندازه تحت تاثير قرار مي‌دهد اما در گروهي از بيماري‌ها، شمار مبتلايان خانم بيشتر به چشم مي‌خورد يا برخي بيماري‌ها نيز مختص زنان است. به عنوان مثال، سنگ كليه در زنان 3 تا 4 برابر بيشتر از مردان اتفاق مي‌افتد. شيوع ميگرن و سردرد در زنان 18 درصد و در مردان 6 درصد است كه به ازاي هر مرد، 3 زن را در برمي‌گيرد. علاوه بر اين، سندروم روده تحريك‌پذير و عفونت مجاري ادراري نيز از ديگر بيماري‌هاي شايع زنان به‌شمار مي‌رود. بيماري‌هاي كليوي يكي از عوامل اصلي بالا رفتن فشار خون است و بعد از 50 سالگي، فشار خون بالا در زنان بيشتر از مردان رخ مي‌دهد.‌ بيماري‌هاي خودايمني از قبيل ام‌اس و لوپوس نيز در زنان شايع‌تر است. در اين بيماري‌ها، سيستم ايمني به بافت‌هاي بدن حمله مي‌كند.‌ طبق آمار به دست آمده، از هر دو زن بالاي 50 سال، يك زن از شكستگي استخوان مرتبط با پوكي استخوان رنج مي‌برد.
سرطان در زنان
به طور كلي، شيوع سرطان در زنان بيشتر از مردان است و در ايران سرطان ريه شايع‌ترين علت مرگ زنان به شمار مي‌رود. سرطان سينه، گردن رحم، رحم و تخمدان و نيز سرطان‌هاي پانكراس و روده بزرگ در زنان بيشتر رخ مي‌دهد.
سرطان سينه: سرطان سينه دومين عامل مرگ و مير زنان ناشي از سرطان به شمار مي‌رود و تا سال 2012 در جهان حدود 1.2 ميليون مورد ابتلا به اين بيماري در زنان به ثبت رسيده است. زنان به‌ويژه كساني كه در خانواده خود سابقه ابتلا به سرطان سينه دارند، بايد به طور مرتب تحت نظر پزشك باشند و در صورت مشاهده علائم بيماري، اقدامات لازم درماني را انجام دهند. شواهد حاكي از آن است كه تشخيص و درمان زودهنگام احتمال ‌درمان بيمار را تا حد قابل توجهي افزايش مي‌دهد.
سرطان تخمدان: سرطان شايع ديگر در ميان زنان، سرطان تخمدان است كه در مراحل ابتدايي بيماري تشخيص آن بسيار دشوار بوده و نوعي قاتل خاموش محسوب مي‌شود. باوجود اين‌كه سرطان تخمدان در هر سني ممكن است بروز كند، ولي با افزايش سن خطر ابتلا بالاتر مي‌رود. همچنين وجود سابقه خانوادگي شانس ابتلا را افزايش مي‌دهد و اين افراد بايد بيشتر مراقب علائم احتمالي باشند و با مشاهده اولين نشانه‌ها بايد به پزشك مراجعه كنند. آمارهاي جهاني در سال 2012 نشان از شناسايي 239 هزار مورد جديد ابتلا به سرطان تخمدان مي‌دهد. در آمريكا از هر 70 زن، يك مورد به سرطان تخمدان مبتلا مي‌شود.
آندومتريوز: اين بيماري از جمله مشكلات خاص زنانه است كه به موقع بايد به داد آن رسيد. آندومتر بافت داخلي رحم را تشكيل مي‌دهد و هرگاه اين بافت از پوشش اصلي خود خارج شود و به قسمت پشتي يا ديواره عقبي رحم گسترش يابد، به آن بيماري آندومتريوز گفته مي‌شود. زماني كه اين سلول‌ها به تغييرات هورموني ماهانه واكنش نشان مي‌دهند، خون در اين بافت ماهيچه‌اي به دام افتاده و باعث بزرگ‌تر شدن بافت رحم مي‌شود. آندومتريوز بيشتر در اواسط دهه 40 زندگي در زنان رخ مي‌دهد كه اغلب با عدم تعادل هورمون‌ها به‌ويژه ذخيره بيش از حد استروژن در ارتباط است. بافت آندومتر در اين حالت بيشتر در ناحيه لگن خاصره گسترش مي‌يابد. آندومتريوز يكي از عوامل سقط جنين در دو ماهه دوم و سوم بارداري است. قاعدگي‌هاي دردناك و خونريزي زياد، دفع لخته‌هاي خوني، نفخ شكم، كمردرد، نزديكي‌هاي دردناك، درد شديد شكمي در طول ماه از جمله علائم آندومتريوز به شمار مي‌رود.
سرطان رحم: اين سرطان يكي از شايع‌ترين سرطان‌هاي زنان است كه سيستم تناسلي زنان را تحت تاثير قرار مي‌دهد. خونريزي غيرعادي ناحيه واژن يكي از عمده‌ترين علائم بيماري محسوب مي‌شود. حتي مشاهده خونريزي بين قاعدگي‌ها نيز از اهميت بالايي برخوردار است و با اولين مشاهده علائم بايد پزشك معالج را در جريان بگذاريد. علاوه بر عدم تعادل هورمون‌ها، چاقي، ديابت و استفاده از روش‌هاي درمان جايگزيني هورموني خطر ابتلا به سرطان رحم را افزايش مي‌دهد. رعايت يك رژيم غذايي متعادل و حفظ وزن بدن در حد متعادل مي‌تواند به جلوگيري از ابتلا به اين بيماري كمك كند. به دليل احتمال بالاي تخليه رحم به دنبال اين بيماري، ممكن است زندگي زناشويي زوجين تحت تاثير قرار گيرد. اين بيماري بيشتر در زناني كه در دوره يائسگي حضور دارند بيشتر مشاهده مي‌شود. بالاترين مبتلايان به اين بيماري را زنان 40 تا 74 سال تشكيل مي‌دهند و 3 درصد سرطان‌هاي شايع بين زنان سرطان گردن رحم را تشكيل مي‌دهد.
سرطان گردن دهانه رحم: اين نوع سرطان، نوع بدخيمي از سرطان زنان به شمار مي‌رود كه پايين‌ترين بخش از رحم را درگير مي‌كند. طبق آمارهاي به دست آمده، سالانه بين 20 تا 200 هزار مورد از اين سرطان در زنان يافت مي‌شود. بهترين روش براي جلوگيري از ابتلا به اين بيماري و تشخيص زودهنگام آن، انجام مرتب تست پاپ‌اسمير به منظور شناسايي سلول‌هاي غيرعادي در ناحيه گردن رحم است. در تشخيص سريع‌تر آن پزشك مي‌تواند پيش از سرطاني شدن سلول‌ها، آنها را درمان كند.